Zeytinin İklim İstekleri

Zeytinin Yetişme Şartları

Zeytin ağacı, Akdeniz iklim kuşağında yaygın olarak yetişen, iklim koşullarına oldukça hassas bir bitkidir. Toprak seçiciliği düşük olsa da, iklimsel gereksinimlere karşı aynı toleransı göstermez.

Sıcaklık:

Zeytin yetiştiriciliğini etkileyen en kritik iklim faktörü sıcaklıktır. Bu bitki, genellikle yıllık ortalama 15-20°C sıcaklıklarda en iyi şekilde gelişir. Maksimum 40°C’ye kadar olan yüksek sıcaklıklara, yeterli sulama koşuluyla dayanabilir. Ancak, minimum sıcaklık toleransı -7°C’dir. Bu seviyenin altındaki sıcaklıklarda zararlanma başlar.

 

Soğuk Zararı: Zeytin ağaçları, soğuğun yoğunluğuna bağlı olarak gözlerden başlayarak köklere kadar zarar görebilir. Görülen etkiler arasında:

• Aşırı yaprak dökümü
• Kabuk çatlaması
• Ana dallarda ölümler sayılabilir.

Soğuk hava koşullarının süresi, zararın boyutunu artırır; bu nedenle uzun süreli soğuklar daha yıkıcı olabilir.

Sıcak Havalarda Etkiler: Mayıs ve Haziran aylarında sıcaklıklar 40°C’yi aştığında yapraklarda solmalar ve çiçeklenme döneminde döllenme sorunları gözlemlenir. Bu durum, küçük ve buruşuk meyveler oluşmasına yol açarak ağacın verimliliğini olumsuz etkiler.

Yağış ve Su İhtiyacı: Zeytin ağaçlarının yıllık 700-800 mm yağış alması gerekir. İlkbahar ve kış yağışları, ağacın su ihtiyacını karşılayarak çiçeklenmeyi ve meyve tutumunu destekler. Yaz aylarında ise sulama, meyve kalitesini artırır. Bununla birlikte, dolu ve kar gibi yağışlar, dal kırılmalarına yol açabileceğinden zeytincilik için uygun değildir.

Rüzgar: Rüzgarın zeytin ağaçları üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkileri vardır.

• Faydalar: Kışın Karayel yağışı getirir, çiçeklenme zamanındaki rüzgarlar döllenmeyi kolaylaştırır, yazın nemli rüzgarlar su kaybını önler.
• Zararlar: Güneyden esen kuru rüzgarlar toprak nemini azaltır ve tanelerin buruşmasına yol açabilir.

Rakım ve Toprak Özellikleri: Zeytin ağaçları genellikle 800 metrenin altındaki rakımlarda ekonomik olarak yetiştirilebilir. Güney yamaçlar, soğuk bölgelerde tercih edilir. Toprak açısından ise hafif kireçli, tınlı veya killi-tınlı topraklar idealdir. Toprak derinliği en az 1.5-2 metre olmalı, tuzluluk sorunu bulunmamalıdır. Taban suyunun yüksek olduğu yerlerde drenaj çalışmaları gereklidir.