Zeytin Yetiştiriciliği: Başlangıç Rehberi
Türkiye’nin kadim tarım mirası zeytin, binlerce yıldır sofralarımızı ve ekonomimizi şekillendiriyor. İşte zeytin yetiştiriciliğine dair bilmeniz gereken temel bilgiler:
Zeytin Ağacının Temel Özellikleri
- Kökeni: Anadolu, dünyanın en eski zeytin yetiştiricilik merkezlerinden biri.
- Türkiye’deki Durum: Yaklaşık 90 milyon zeytin ağacı bulunuyor. Üretimin %75’i yağlık, %25’i sofralık olarak değerlendiriliyor.
- Bölgesel Dağılım: Ticari üretim Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde yoğunlaşıyor.
Zeytin Ağacının İhtiyaçları
Toprak
- İdeal Toprak: Kalkerli-kumlu, pH 6-8 arası, besin açısından zengin ve drenajı iyi olan topraklar.
- Dikkat! Taban suyu 1 metreden yakın olmamalı.
İklim
- Sıcaklık: 15-25°C arası optimal büyüme sağlar. Aşırı soğuk (-7°C altı) ve sıcak (40°C üstü) zarar verir.
- Yağış: Yıllık 650-800 mm yağış gerekli. Yaz aylarında sulama, meyve iriliğini ve yağ oranını artırır.
- Soğuklama İhtiyacı: 600-1000 saat soğuklama (7°C altı) gereklidir.
Popüler Zeytin Çeşitleri
| Çeşit | Kullanım Amacı | Yağ Oranı | Öne Çıkan Özellik |
|---|---|---|---|
| Gemlik | Siyah Sofralık | %29.9 | Türkiye’de en yaygın çeşit, yağlı ve lezzetli. |
| Ayvalık | Yağlık | %24.7 | Altın sarısı yağı, aromatik ve kaliteli. |
| Büyük Topak Ulak | Yeşil Sofralık | %20.2 | İri meyveli, çizme zeytin olarak tüketilir. |
| Saurani | Yağlık | %29.2 | Yüksek yağ içeriği, soğuğa hassas. |
Zeytinlik Tesisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Arazi Hazırlığı: Derin sürüm (90-100 cm) ve teraslama (eğimli arazilerde) yapılmalı.
- Dikim: 5×5 m ile 10×10 m aralıklarla, Aralık-Mart arasında dikim yapılır.
- Fidan Seçimi: Sağlıklı, sertifikalı ve bölgeye uygun çeşitler tercih edilmeli.
Yıllık Bakım İşleri
Toprak İşleme
- Yılda 2-3 kez: Hasat sonrası (15 cm derinlik), ilkbahar (10-12 cm), ve sonbaharda yüzey temizliği.
Gübreleme
- Azot: Çiçeklenme öncesi ve meyve tutumunda verilir.
- Fosfor & Potasyum: Sonbaharda kök bölgesine gömülür.
Sulama
- Yaz aylarında 4-5 sulama verimi %30 artırır.
Budama
- Şekil Budaması: İlk 2 yıl yapılmaz. Serbest goble sistemi tercih edilir.
- Gençleştirme Budaması: Yaşlı dallar kesilerek yenilenir.
Hasat ve Pazarlama
- Hasat Zamanı:
- Yeşil Sofralık: Eylül-Ekim.
- Siyah Sofralık: Tam kararma döneminde.
- Yağlık: Meyveler tam olgunlaştığında.
- Hasat Yöntemleri: Mekanik hasat (modern) tercih edilmeli; sırıkla çırpma kaliteyi düşürür.
- Pazarlama: Üretimin %85-88’i zeytinyağı, geri kalanı sofralık olarak iç/dış piyasaya sunulur.
Önemli Hastalık ve Zararlılar
- Hastalıklar: Dal kanseri, halkalı leke, kök çürüklüğü.
- Zararlılar: Zeytin sineği, pamuklu bit, kara koşnil.
- Çözüm: Erken teşhis ve Tarım İl Müdürlükleri’nden destek alın.
Uzun Özet: Zeytin Yetiştiriciliği
Zeytin ağacı, dünyanın en eski meyve ağaçlarından olup, anavatanı Anadolu’dur. Türkiye’de 90 milyon civarında zeytin ağacı bulunmakta ve üretimin büyük kısmı Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde gerçekleşmektedir. Zeytinlerin %90’ı siyah zeytin olup, yeşil zeytin üretimi de artmaktadır. Üretilen zeytinlerin %75’i yağlık, %25’i sofralık olarak değerlendirilmektedir.
Ekolojik Gereksinimler
Zeytin, kalkerli-kumlu, besin maddelerince zengin toprakları tercih eder ve toprağın pH seviyesi 6-8 arasında olmalıdır. Fazla suyu sevmeyen bu ağaç için drenaj önemlidir. İklim olarak 40°C’ye kadar sıcağa ve -7°C’ye kadar soğuğa dayanıklıdır, ancak en iyi verim 15-25°C arasında sağlanır. Yıllık yağış ihtiyacı 650-800 mm olup, yaz aylarında sulama meyve büyüklüğünü ve yağ oluşumunu artırır. Nemli hava yaprak terlemesini azaltarak sıcaktan korunmayı sağlasa da aşırı nem hastalıklara yol açabilir.
Aşağıda, “Ekolojik Gereksinimler” başlığını daha detaylı ve kapsamlı bir şekilde ele alan uzun bir metin örneği bulabilirsiniz:
Zeytin ağaçları, binlerce yıldır Akdeniz ve Anadolu’nun zorlu iklim koşullarına adapte olmuş, verimli üretim için belirli ekolojik gereksinimlere ihtiyaç duyan dayanıklı bitkilerdir. Verimli ve kaliteli bir zeytin üretimi için, aşağıdaki ekolojik faktörlerin doğru şekilde sağlanması büyük önem taşır:
Toprak ve Besin Düzeni
- Toprak Yapısı: Zeytin ağaçları, kalkerli-kumlu toprakları tercih eder. Bu tür topraklar, hem iyi bir drenaja sahip olup köklerin suya doymasını engeller hem de kök gelişimini destekler.
- pH Değeri ve Besin Maddeleri: Toprağın pH değeri 6 ile 8 arasında olduğunda, zeytin ağacı gerekli besin maddelerini daha kolay alır. Organik maddece zengin topraklar, ağacın sağlıklı büyümesi ve verimli meyve oluşumu için idealdir.
- Drenaj: Toprağın su tutma kapasitesi iyi yönetilmeli, özellikle taban suyunun 1 metrenin altında olması sağlanmalıdır. Yetersiz drenaj, kök çürüklüğü ve hastalık riskini artırabilir.
İklim ve Sıcaklık Koşulları
- Genel Sıcaklık Aralığı: Zeytin, -7 ºC’den 40 ºC’ye kadar geniş bir sıcaklık skalasında hayatta kalabilir. Ancak en verimli büyüme ve meyve oluşumu 15-25 ºC aralığında gerçekleşir.
- Soğuklama Süresi: Zeytinin sağlıklı çiçeklenme ve meyve bağlama süreçleri için 600 ila 1000 saat arasında soğuklama ihtiyacı vardır. Bu süre, ağaçların adaptasyon sürecinde önemli bir rol oynar.
- Gece-Gündüz Farkları: Günlük sıcaklık dalgalanmaları, zeytin ağacının metabolik süreçlerini etkiler. Dengeli sıcaklık dağılımı, çiçeklenme ve meyve tutumunu olumlu yönde etkiler.
Yağış ve Sulama Yönetimi
- Doğal Yağış: Yıllık 650-800 mm yağış, zeytin ağaçları için idealdir. Bu miktar, ağaçların doğal sulama ihtiyacını karşılayarak kök sisteminin gelişimine katkıda bulunur.
- Ek Sulama: Yaz aylarında, özellikle mevsim yağışlarının yetersiz kaldığı dönemlerde, yapılan düzenli sulama meyve büyüklüğünü ve yağ kalitesini artırır. Ancak, aşırı sulama da toprağın su dengesini bozabileceği için dikkatli olunmalıdır.
Nem, Rüzgar ve Işık
- Nem: Yüksek nem oranı, bitkide terleme yoluyla su kaybını azaltarak stres seviyesini düşürebilir. Fakat aşırı nem, mantar ve diğer hastalıkların ortaya çıkmasına zemin hazırlayabilir. Özellikle çiçeklenme döneminde optimum nem seviyesi, başarılı tozlaşma için kritiktir.
- Rüzgar: Hafif rüzgarlar, çiçeklerin döllenmesini desteklerken, aşırı rüzgar hasara yol açabilir. Rüzgarın yönü ve şiddeti, ağaç yerleştirilirken göz önünde bulundurulmalıdır.
- Güneş Işığı: Zeytin ağaçları tam güneş ışığını sever. Sisli bölgeler veya dağ etekleri gibi alanlarda yeterli ışık alınamadığı takdirde, ağaçların verimi düşebilir. Bu nedenle, özellikle güney cepheli ve açık alanlar tercih edilmelidir.
Yükseklik ve Mikroklima
- Uygun Rakım: Zeytin yetiştiriciliğinde 800 metreden yüksek bölgelerde üretim zorluklarla karşılaşabilir. Doğru rakım seçimi, hem iklimsel uygunluk hem de zararlıların kontrolü açısından önemlidir.
- Mikroklima Etkileri: Arazinin yerleşimi, çevresel etkiler ve mikroklima, zeytin ağaçlarının gelişiminde kritik rol oynar. Doğal bariyerler, rüzgar koruması ve uygun drenaj sistemleri, sağlıklı bir mikroklima oluşturulmasına yardımcı olur.
Bu ekolojik gereksinimler, zeytin yetiştiriciliğinde verimli, sağlıklı ve kaliteli bir ürün elde etmek için temel unsurları oluşturur. Doğru arazi seçimi, toprak hazırlığı, iklim koşullarının optimize edilmesi ve sulama-drenaj sistemlerinin doğru uygulanması, zeytin bahçesinin uzun ömürlü ve yüksek verimli olmasını sağlar.
Zeytinlik Tesisi
Zeytinlik için seçilen arazi derin işlenmeli, drenaj sağlanmalı ve meyilli arazilerde teraslama yapılmalıdır. Çeşit seçiminde iklim ve toprak koşulları dikkate alınarak, siyah ve yeşil sofralık türler belirlenmelidir. En yaygın çeşitler arasında Gemlik, Ayvalık, Memecik, Domat ve Edremit bulunur. Fidan dikimi genellikle Aralık-Mart ayları arasında gerçekleştirilir. Dikim aralıkları 5×5 m ile 10×10 m arasında değişebilir.
1. Uygun Arazi Seçimi
Başarılı bir zeytinlik tesisi, doğru arazi seçimi ile başlar. Arazinin özellikleri, hem ağaçların sağlıklı gelişimini hem de verimli bir üretim sürecini doğrudan etkiler.
- Toprak Yapısı:
Zeytin ağaçları, kalkerli-kumlu, besin maddeleri açısından zengin toprakları tercih eder. Toprağın pH değeri 6 ile 8 arasında olduğunda, ağaçların kök sistemi optimum besin maddesi alır. - Drenaj:
İyi drenaj yapılmış arazilerde, taban suyu 1 metreden fazla olmamalıdır. Su birikiminin önüne geçmek için, arazi doğal eğimine uygun olarak yerleştirilmeli veya drenaj kanalları ve yapay drenaj sistemleri kurulmalıdır. - Arazinin Eğim ve Teraslama İhtiyacı:
Meyilli arazilerde, yağmur sularının toprakta eşit dağılması ve erozyonun önlenebilmesi için teraslama uygulanmalıdır. Meyil derecesine göre:- Sırt Teras (0-5%): Hafif eğimli arazilerde tercih edilir.
- Kanal Teras (5-15%): Orta eğimli arazilerde suyun yönlendirilmesi için idealdir.
- Seki Teras (>15%): Dik arazilerde toprak kaybını ve erozyonu önler.
2. Toprak Hazırlığı ve İşleme
Zeytinlik kurulmadan önce toprak, ağaçların sağlıklı gelişimi için en iyi hale getirilmelidir.
- Derin İşleme:
Toprak en az 90-100 cm derinliğe kadar işlenmeli, köklerin rahatça yayılabileceği ve besin maddelerinin homojen dağılımının sağlanacağı şekilde hazırlanmalıdır. - Yüzey Tesviyesi:
Arazi üzerinde düzensizlikler giderilmeli, yüzey tesviyesi yapılarak suyun homojen dağılması ve erozyonun engellenmesi sağlanmalıdır. - Toprak Analizleri:
Toprak örnekleri alınarak, pH, mineral ve organik madde içerikleri analiz edilmelidir. Bu analizler, hangi gübrelerin ve toprak iyileştirici maddelerin kullanılacağına dair yol gösterir.
Toprak Hazırlığı ve İşleme: Zeytinlik Tesisinizin Sağlam Temelleri
Zeytin yetiştiriciliğinde verimli ve uzun ömürlü bir zeytinlik oluşturmanın temel adımlarından biri, doğru toprak hazırlığı ve işleme sürecidir. Toprak, ağaçların besin maddelerini alabilmesi, köklerinin sağlıklı gelişebilmesi ve suyun dengeli kullanılabilmesi için en önemli unsurlardan biridir. Aşağıda, zeytinlik tesisiniz için toprak hazırlığı ve işleme sürecini detaylandıran kapsamlı bir rehber bulabilirsiniz.
1. Toprak Analizi ve Değerlendirme
Toprak hazırlığının ilk adımı, mevcut toprağın kapsamlı bir analizinin yapılmasıdır.
- pH Değeri: Zeytin ağaçları, pH değeri 6 ile 8 arasında olan topraklarda en iyi performansı gösterir.
- Besin İçeriği: Toprağın azot, fosfor, potasyum ve diğer mikro besin maddeleri bakımından zenginliği, ağaçların büyümesi ve meyve oluşumu için kritiktir.
- Organik Madde: Yüksek oranda organik madde içeren topraklar, su tutma kapasitesini artırır ve kök gelişimini destekler.
Yapılacak toprak analizleri, hangi gübre ve toprak iyileştirici maddelerin kullanılacağı konusunda yol gösterici olur.
2. Derin İşleme: Toprağın Temel Yapısını İyileştirme
Toprağın derinlemesine işlenmesi, zeytin ağaçlarının kök sisteminin serbestçe yayılmasını sağlar.
- Derinlik: Zeytinlikte toprak, en az 90-100 cm derinliğe kadar işlenmelidir. Bu işlem, toprağın sıkışmasını önler ve köklerin derinlere inerek daha fazla besin ve su almasını mümkün kılar.
- Araç ve Teknikler: Modern traktörler ve derin işleme makineleri kullanılarak, toprağın homojen bir yapıya kavuşması sağlanır.
- Hava Dolaşımı: Derin işleme, toprakta hava dolaşımını artırarak mikroorganizma faaliyetlerini destekler ve organik maddelerin daha etkili bir şekilde parçalanmasına olanak tanır.
3. Yüzey Tesviyesi ve Drenajın Sağlanması
Toprak işleme sonrasında yüzey tesviyesi yapmak, suyun homojen dağılmasını ve erozyonun önlenmesini sağlar.
- Yüzey Düzleştirme: Toprak üzerindeki düzensizliklerin giderilmesi, suyun belirli noktalarda toplanarak bitkilere zarar vermesini engeller.
- Drenaj Sistemleri: Toprakta su birikiminin önüne geçmek için, özellikle taban suyunun 1 metreden fazla olmaması adına drenaj kanalları ve oluk sistemleri kurulmalıdır.
- Teraslama: Eğer arazi eğimli ise, teraslama uygulamaları hem erozyonu önler hem de yağmur sularının kontrollü bir şekilde dağıtılmasını sağlar.
4. Organik Madde ve Gübreleme Uygulamaları
Toprağın verimliliğini artırmak için organik madde ve gübreleme uygulamaları büyük önem taşır.
- Organik Gübreler: İyi yanmış çiftlik gübresi, kompost veya doğal gübreler, toprağın organik yapısını güçlendirir ve mikroorganizma aktivitesini artırır.
- Mineral Gübreler: Fosfor ve potasyum gibi temel besin maddeleri, toprağın analiz sonuçlarına göre eklenmelidir. Dikim öncesi hazırlanan çukurlara, toprağın üst kısmıyla karıştırılmış şekilde uygulanması, fidanların ilk gelişim döneminde büyük avantaj sağlar.
- Dengeli Uygulama: Gübrelemede aşırıya kaçmamak, bitkiye zarar vermeden verimi artırmak için çok önemlidir. Toprak ve yaprak analizlerine dayalı dengeli bir gübreleme programı uygulanmalıdır.
5. Mevsimsel Toprak İşlemleri
Zeytinlikte toprak hazırlığı tek seferlik bir işlem değildir; düzenli olarak yapılması gereken bakım işlemlerini içerir.
- Hasat Sonrası İşlemler: Hasat sonrasında toprağın havalandırılması için ilk toprak işleme, yaklaşık 15 cm derinliğinde yapılır. Bu, topraktaki taze organik maddelerin daha hızlı parçalanmasını sağlar.
- İlkbahar İşlemesi: İlkbaharda, 10-12 cm derinliğe kadar yapılan toprak işleme, bitkilerin büyüme dönemine hazırlık açısından önemlidir.
- Yüzey Temizliği: Zeytin ağaçlarının çevresinde biriken dökülen meyveler ve yapraklar, toprak işleme sırasında temizlenerek, bitkiler arasında hastalık ve zararlı riskini azaltır.
Sonuç
Doğru toprak hazırlığı ve işleme, zeytin yetiştiriciliğinde verimli bir üretimin temelini oluşturur. Toprağın yapısal özelliklerinin iyileştirilmesi, besin maddelerinin dengeli dağıtılması ve drenajın sağlanması, zeytin ağaçlarının sağlıklı büyümesi ve yüksek verim elde edilmesi için kritik öneme sahiptir. Bu kapsamlı süreç, modern tarım teknikleri ve düzenli bakım uygulamalarıyla desteklendiğinde, zeytinlik tesisiniz uzun yıllar boyunca başarılı sonuçlar verecektir.
Bu rehber, zeytin yetiştiriciliğinde toprak hazırlığı ve işleme sürecini adım adım ele alarak, verimli ve sürdürülebilir bir zeytinlik oluşturmanız için gereken bilgileri sağlamaktadır.
3. Teraslama ve Su Yönetimi
Eğimli arazilerde teraslama, sadece erozyonu önlemekle kalmaz, aynı zamanda yağmur sularının toprakta verimli kullanılmasına olanak tanır.
- Teraslama Teknikleri:
Arazinin eğimine göre sırt, kanal veya seki teraslama yöntemleri uygulanır. Bu yöntemler, toprağın yapısal bütünlüğünü korur ve suyun doğal akışını düzenler. - Yağmur Suyu Kullanımı:
Doğal yağışın verimli kullanılabilmesi için teraslamadan sonra, arazinin su toplama alanları oluşturulmalı ve gerekirse ek sulama sistemleriyle desteklenmelidir.
4. Fidan ve Çeşit Seçimi
Zeytinlikte kullanılacak fidanların ve çeşitlerin doğru seçimi, uzun vadeli başarı için kritik öneme sahiptir.
- Sağlıklı Fidan Temini:
Güvenilir kaynaklardan temin edilen, isminden ve görünüşünden sağlıkları teyit edilmiş bir veya iki yaşındaki fidanlar tercih edilmelidir. - Çeşit Belirleme:
Bölgenin iklim ve toprak koşullarına uygun zeytin çeşitleri belirlenmelidir. Siyah ve yeşil sofralık, ayrıca yağlık zeytin türleri (örneğin; Gemlik, Ayvalık, Memecik, Domat) arasından seçim yapılmalıdır. - Dölleyici Gereksinimler:
Bazı zeytin çeşitlerinin verimli olabilmesi için uygun dölleyicilerle birlikte dikilmesi gerekmektedir. Seçilen çeşitlerin dölleyici uyumu, verimi doğrudan etkiler.
5. Dikim Teknikleri ve Fidan Yerleştirme
Fidanların doğru aralıklarla ve uygun tekniklerle dikilmesi, ağaçların sağlıklı büyümesini ve uzun ömürlü olmasını sağlar.
- Dikim Aralıkları:
Fidanlar, çeşit ve bölgeye göre 5×5 m ile 10×10 m arasında değişen aralıklarla dikilmelidir. Bu, ağaçlar arasında yeterli rekabet alanı bırakarak gelişimlerini destekler. - Dikim Çukurunun Hazırlanması:
Dikim çukurları yaklaşık 80×80 cm boyutlarında açılmalı; çukurun altından ve üstünden çıkan topraklar ayrılarak kullanılır. - Gübre ve Toprak Karışımı:
Dikim sırasında çukura, 20-25 kg iyi yanmış çiftlik gübresi, 300 gr fosfor ve 750 gr potas içeren karışım eklenmelidir. Bu karışım, fidanın ilk gelişiminde besin desteği sağlar. - Aşılı Fidanlarda Özel Dikkat:
Aşılı fidanların aşı noktası, toprağın 5-10 cm üzerinde kalacak şekilde yerleştirilmelidir. - Can Su ve Destek Sistemleri:
Dikim tamamlandıktan sonra, fidanların etrafına yalak açılarak bol su verilmelidir. Gerekli durumlarda, hakim rüzgar yönüne göre destek fidanları dikilerek rüzgar hasarına karşı önlem alınmalıdır.
6. Altyapı ve Modern Teknolojik Uygulamalar
Modern zeytinlik tesisleri, altyapı yatırımları ve teknolojik destekle verimliliğini artırır.
- Sulama Sistemleri:
Özellikle yağışın yetersiz olduğu dönemlerde, damla sulama gibi modern sulama sistemleri kullanılmalıdır. Bu sistemler, suyun köklere doğrudan ulaşmasını sağlayarak israfı önler. - Drenaj ve Su Yönetimi:
İyi planlanmış drenaj sistemleri, toprak nem dengesinin korunmasına yardımcı olur. Gerekirse arazinin belirli bölgelerine drenaj kanalları kurulmalı, suyun doğru yönlendirilmesi sağlanmalıdır. - Erişim Yolları ve Arazi Düzeni:
Zeytinlik içerisinde bakım, hasat ve ulaşım kolaylığı sağlayacak yollar planlanmalı; çit sistemleri ve güvenlik önlemleri ile ağaçların korunması sağlanmalıdır. - Otomatik İzleme ve Yönetim Sistemleri:
Toprak nemi, sıcaklık ve besin maddelerinin düzenli olarak izlenmesi için sensör ve veri analitiği sistemleri kullanılabilir. Bu sistemler, optimum verim için gerekli müdahaleleri zamanında yapmayı sağlar.
7. Uzun Vadeli Bakım ve Yönetim Stratejileri
Zeytinlik tesisi kurulumundan sonra, düzenli bakım ve yönetim, tesisin uzun ömürlü ve verimli olmasını sağlar.
- Toprak ve Bitki Bakımı:
Hasat sonrası ve mevsimsel olarak yapılan toprak işleme, gübreleme, budama ve sulama işlemleri, ağaçların sağlıklı gelişimini destekler. - Budama Uygulamaları:
Zeytin ağaçlarında hem şekil budaması hem de ürün budaması, verimin artırılması ve ağaçların ömrünün uzatılması için gereklidir. - Hastalık ve Zararlı Kontrolü:
Zeytinlikte ortaya çıkabilecek hastalık ve zararlılar, düzenli kontroller ve zamanında müdahalelerle engellenmelidir. Uzman danışmanlık hizmetleri bu süreçte büyük avantaj sağlar. - Verim ve Kalite Takibi:
Modern veri analitiği ve izleme sistemleri kullanılarak, her sezon elde edilen verim ve kalite düzenli olarak takip edilmeli, gerekli iyileştirmeler yapılmalıdır.
Zeytin Çeşitleri
- Büyük Topak Ulak: Genellikle yeşil sofralık olarak işlenir.
- Sarı Ulak: Soğuklara duyarlı olup, yeşil ve siyah sofralık olarak kullanılır.
- Saurani: Küçük meyveli, yüksek yağ oranına sahip olup, genellikle yağlık olarak değerlendirilir.
- Ayvalık: Yağı altın sarısı renkte olup, aromatik özellikleriyle bilinir.
- Gemlik: Türkiye’de en yaygın sofralık zeytin çeşididir ve yüksek yağ oranına sahiptir.
Yıllık Bakım İşleri
- Toprak İşleme: Yılda 2-3 kez yapılmalı, ilk işlem hasattan sonra 15 cm derinliğinde, diğerleri yüzeysel olmalıdır.
- Gübreleme: Toprak ve yaprak analizine dayalı yapılmalıdır. Azotlu gübreler, çiçeklenme ve meyve bağlama dönemlerinde verilmelidir.
- Sulama: Özellikle yaz aylarında sulama yapılmalıdır. 4-5 kez sulama, ürün miktarını artırır.
- Budama: Şekil budaması, ürün budaması ve gençleştirme budaması olarak üçe ayrılır. Gençleştirme budamasından sonra kesim yerlerine koruyucu uygulamalar yapılmalıdır.
Hasat ve Pazarlama
Zeytin hasadı, ürünün kalitesini belirleyen en önemli süreçlerden biridir. Siyah salamuralık zeytinler, kabuktan ete kadar siyah renge döndüğünde toplanmalıdır. Hasat yöntemleri arasında sırıkla çırpma, el ile toplama ve mekanik hasat bulunur. Mekanik hasat, süreci hızlandırıp işçilik maliyetlerini düşürmektedir. Türkiye’de üretilen zeytinlerin %85-88’i yağ sanayisinde kullanılmaktadır.
Hastalık ve Zararlılar
Zeytin dal kanseri, halkalı leke hastalığı, zeytin solgunluğu ve kök çürüklüğü gibi hastalıklar zeytin ağaçlarını tehdit etmektedir. En önemli zararlılar ise zeytin sineği, zeytin güvesi, kara koşnil ve kabuklu bitlerdir. Hastalık ve zararlılarla mücadelede uzmanlardan destek alınmalıdır.
Zeytin yetiştiriciliği, doğru bakım ve teknolojik yeniliklerle geliştirilmesi gereken değerli bir tarımsal faaliyettir.
Bir yanıt bırakın